DETAYLI BİLGİ
Osmanlı zamanında padişah annelerinin yaptırdığı camilere Valide Camileri denilmektedir. II.Selim’in hanımı, III.Murat’ın annesi Venedikli Nurbanu Valide Sultan tarafından Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Mimar Sinan’ın 94 yaşında yaptığı bu cami aynı zamanda kendisinin son eseridir.
Eski Valide Külliyesi
Mimar Sinan’ın Edirne Selimiye Camii’nden sonra yaptığı büyük külliyelerden biri olan Valide Külliyesi, Üsküdar Toptaşı’nda yer alır. II.Selim’in hanımı, III.Murat’ın annesi Venedikli Nurbanu Valide Sultan tarafından yaptırılan eser, İstanbul’un boyutları açısından en büyük külliyeleri arasındadır.
Külliye, cami, medrese, sıbyan mektebi, darüşşifa, imaret (aşhane, kervansaray, tabhane) darülhadis – darülkurra, tekke ve hamam’dan oluşur.
Külliye geniş ama şekil itibari ile bozuk bir arazide seviye farklı ile yapılmıştır. Külliyenin günümüze kadar özgünlüğünü koruyan ve işlevine devam iki yapısı Cami ve Hamam’dır.
Atik Valide Külliyesi, geçmişten bugüne medrese, Kışla, Bimarhane ve Hapishane başta olmak üzere pek çok kuruma ev sahipliği yapmıştır.
Günümüzde Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’ne tahsis edilen külliyenin Darülhadis ve Darülkurra binaları ise 1970’lere kadar uzun yıllar Toptaşı Cezaevi hapishane olarak varlığını sürdürdü. Bu yüzden buralar özgünlüğünü kaybetmesinin en önemli nedenlerinden biri şüphesiz.
Hapishanenin En Bilindik Ziyaretçileri;
Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Nihal Atsız, Yılmaz Güney, Can Yücel, Rıfat Ilgaz ve Çetin Altan gibi birçok edebiyatçı, yazar ve sanatçıya, yeraltı dünyasından Bekir Çelenk, Dündar Kılıç, Kürt İdris gibi tanınan isimlere ev sahipliği yaptı. 1950’li yılların meşhur futbolcusu Metin Oktay’ı Toptaşı Cezaevi olarak misafir etti.
Eski Valide Cami Mimari Özellikleri
Caminin kubbesi altı dayanak üstündedir. İki yanından ikişer yarım kubbeyle çevrelenmiştir. Dışarı doğru çıkıntılı mihrab tarafında beşinci yarım kubbe bulunmaktadır. Mihrab tarafındaki çiniler İznik çinilerinin en güzel örneklerindendir.
Nasıl Gidilir ?
Nasıl Gidilir: Vapur İle; Üsküdar İskelesinden indikten sonra, Üsküdar Meydanı’ndan Zeynep Kamil yönüne giden otobüs, dolmuş veya minibüslere binip Sokullu Mehmet Paşa İlköğretim Okulu’nun önünde indiğinizde okulun arkasından yapıya kolayca ulaşabilirsiniz.
Otobüs İle; Herhangi bir Üsküdar otobüsüne binip Üsküdar meydanda indikten sonra, Zeynep Kamil yönüne giden otobüs, dolmuş veya minibüslere binip Sokullu Mehmet Paşa İlköğretim Okulu’nun önünde indiğinizde okulun arkasından yapıya kolayca ulaşabilirsiniz.
Marmaray İle; Üsküdar istasyonunda inip, Üsküdar meydanda çıktıktan sonra, Zeynep Kamil yönüne giden otobüs, dolmuş veya minibüslere binip Sokullu Mehmet Paşa İlköğretim Okulu’nun önünde indiğinizde okulun arkasından yapıya kolayca ulaşabilirsiniz.
Özel Araç İle; Üsküdar meydana geldikten sonra Zeynep Kamil yönüne devam edin. Sokullu Mehmet Paşa İlköğretim Okulu’nun yanından girince külliye karşısnıza çıkacak.